«Οι ίδιοι τυράννους εκάματε…»

Άρθρο της διευθύντριας της Εθνικής εφημερίδας "Εμπρός", Ειρήνης Δημοπούλου - Παππά στην στήλη "Εγέρθητι"

«...ει δε πεπόνθατε λυγρά δι’ υμετέρην κακότητα,
μη θεοίσιν τούτων μοίραν επαμφέρετε.
αυτοί γαρ τούτους ηυξήσατε ρύματα δόντες,
και διά ταύτα κακήν έσχετε δουλοσύνην.
υμέων δ’ εις μεν έκαστος αλώπεκος ίχνεσι βαίνει,
σύμπασιν δ’ υμίν χαύνος ένεστι νόος.
εις γαρ γλώσσαν οράτε και εις έπη αιμύλου ανδρός,
εις έργον δ’ ουδέν γιγνόμενον βλέπετε».

Μην στους θεούς αποδίδετε
τις συμφορές ανανδρίας
όταν οι ίδιοι τυράννους εκάματε τόσο ισχυρούς.
Και εξαιτίας αυτού σε ταπείνωση είστε δουλείας,
κι ενώ καθένας σας μόνος εβάδιζε
πάνω σε ίχνη αλεπούς,
όλοι μαζί στο νου νωθροί,
την προσοχή μόνο σε δόλιους ρήτορες δίνετε
και δεν προβλέπετε, ότι έργο δεν γίνεται...

Αυτά έγραφε ο Σόλων (640-558), στην Ελεγεία του, και είναι οι σκέψεις του σαν να γράφτηκαν σήμερα. Πόσες Ελλάδες καταγράφουμε στην αντίληψή μας; Των MΜΕ, των διπλανών, την δική μας… Το πολιτικό Σύστημα προγραμματίζει να βλέπουμε κάθε φορά την Ελλάδα που θέλει, για να ελπίζουμε ή να απελπιζόμαστε ανάλογα, ώστε να μπορεί να στοιχηματίζει στο τελευταίο των δεινών που έμεινε στο κουτί με τις συμφορές των ανθρώπων, την ελπίδα. Οι τύραννοι και οι δημοκόποι είναι οι ίδιοι, σκέψη, ψυχή, τακτική, πονηροί λογιστές, εγωιστές κενόδοξοι, και τοκογλύφοι των πρόθυμων καλών, νωθρών ανθρώπων, και τα μέσα που χρησιμοποιούν λίγο διαφέρουν. Ίδια είναι και η μάζα που δέχεται να ιδιωτεύει αφήνοντας την διαχείριση της ζωής της στον τύραννο.

Τίποτε δεν μάθαμε λοιπόν, στα χρόνια που πέρασαν από τότε; Κι αν σήμερα κάποιοι διαμαρτύρονται πως η Αριστερά καταργεί την Ιστορία, μήπως γράφει Ιστορία; Μήπως στις ώρες της σχολικής διδασκαλίας δεν μάθαμε αυτά που χρειαζόμαστε μα όσα οι τύραννοι, το Σύστημα, οι πολιτικοί, οι οικονομικές ελίτ, αποφάσισαν πως πρέπει να μαθαίνουμε, να πιστεύουμε, να ακολουθούμε; Πριν από λίγες μέρες, ο ψευδομουφτής Ξάνθης, Αχμέτ Μέτε, αναφέρθηκε σε ομιλία που πραγματοποίησε στην Κομοτηνή, στον πρόεδρο του DEB, του κόμματος «Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας», Αλή Τσαβούς, λέγοντας «Εγώ παρομοιάζω τον Αλή Τσαβούς με τον αείμνηστο Ντενκτάς. Μακάρι να γίνει ο Ντενκτάς της Θράκης». Τι έκανε άλλο ο Μέτε από το να επαναλάβει την γνώση μιας Ιστορίας γραμμένης από τον νικητή τούρκο, που την επιβάλλει στον ηττοπαθή και μοιρολάτρη Έλληνα;

Πολλές φορές οι κυρίαρχες πολιτικές και ιδεολογικές ελίτ έχουν επιχειρήσει να σβήσουν από την μνήμη των λαών την Ιστορία, να αμφισβητήσουν τις ίδιες τις εμπειρίες όσων την έζησαν, να υποβαθμίσουν την σημασία της, να παραποιήσουν το περιεχόμενο και να ερμηνεύσουν κατά τα συμφέροντά τους το νόημά της. Δεν μας εκπλήσσει η Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ. Τα ίδια έκαναν οι νικητές μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα ίδια κάνουν κι αυτοί που τους έκαμαν «τυράννους ισχυρούς» οι μάζες. Οι Εθνικιστές επιμένουν να θυμούνται, άλλοτε μια Ιστορία παιδική ευκολοχώνευτη και απλουστευμένη που διατηρεί όμως το κεντρικό νόημα του ιστορικού βιώματος, κι άλλοτε με μια διάθεση έρευνας και ανατροπής ενός κυρίαρχου μύθου που χρησιμοποιείται για να σχηματοποιήσει πολιτικές. Αυτό που διαφεύγει συχνά αλλά είναι το σημαντικότερο όλων όσων έχουμε διδαχθεί, διαβάσει, αμφισβητήσει ή παραδεχθεί, είναι ότι Ιστορία είναι αυτή η ίδια η τρέχουσα πραγματικότητά μας.

Όπως στην περίπτωση Μέτε-Τσαβούς-Ντενκτάς, ιστορία είναι αυτό που γράφεται τούτη την ώρα από την θέληση αυτών που αναγνωρίζουν μέσα τους και πλάι τους την θέληση. Έχουμε θέληση; Θα γράψουμε Ιστορία. Ιστορία είναι το αφήγημα που γράφουμε εμείς με τις πράξεις, τις σκέψεις μας, τις επιθυμίες και τα οράματά μας, στον ενεστώτα. Όχι οι διηγήσεις του τι κάναμε, ή τι θα θέλαμε να κάνουμε, αλλά το τι κάνουμε. Ιστορία είναι η παρακαταθήκη μας.

Αν σκοπός της ζωής μας είναι να περάσουμε με ασφάλεια τα κύμματα, να αποφύγουμε τις δυσκολίες, και να κοιτάξουμε με νοσταλγία αυτά που αφήνουμε στο κρεβάτι του θανάτου, δεν γράφου-
με Ιστορία. Η περίφημη ρήση του Ευριπίδη (480-406) «όλβιος όστις ιστορίης έσχε μάθησιν» έχει βολικά παραποιηθεί για να ταιριάζει στα συνδικαλιστικά και συντεχνιακά συμφέροντα, όταν, όπως τώρα
απειλείται το επάγγελμα του ιστορικού, του συγγραφέα, του εκδότη. Χρησιμοποιείται επίσης από τους δειλούς και τους παραιτημένους, αυτούς που αναμασούν το παρελθόν, υποκρινόμενοι τις αυθεντίες. Πέτρες άγονες και κύμβαλα αλαλάζοντα. Μάθηση της Ιστορίας δεν είναι η αναπαραγωγή του ιστορικού γεγονότος. Πλούσιος δεν είναι εκείνος που διαθέτει την μεγαλύτερη βιβλιοθήκη, που παπαγαλίζει γεγονότα και ημερομηνίες. Μα εκείνος που διδάχθηκε πώς να ερευνά συστηματικά τον κόσμο, αυτός που «αθανάτου καθορών φύσεως κόσμον αγήρων, πη τε συνέστη και όπη και όπως. τοις δε τοιούτους ουδέποτ’ αισχρών έργων μελέδημα προσίζει».

Ευτυχής είναι αυτός που έκανε δικιά του την Ιστορία. Για να το κατάφερε, θα πρέπει να την κοίταξε καταπρόσωπο, με ειλικρίνεια, με γνώση του εαυτού του. Να την μελέτησε στα μύχιά της, να στάθηκε απέναντί της και να αναμετρήθηκε μαζί της ισότιμος. «Δική μου είσαι, Ιστορία, και εγώ θα σε γράψω». Ο ευτυχής θα υπέταξε τις θεωρίες και τις γνώσεις στο δικό του σπαθί. Έτσι έγραψαν Ιστορία η Ελλάδα, η Ρώμη, η Αμερική, η Ρωσία. Ποια είναι η σημερινή Ρώμη; Μια αυτοκρατορία θεμελιωμένη στο χρήμα και την δουλεία. Πολιτικοί, λόμπυ, μυστικές υπηρεσίες, και χρήμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και οι δορυφόροι της, γεωγραφικοί, πολιτικοί και πνευματικοί. Οι ξενόδουλοι, όσοι βάζουν στους εαυτούς τους διλήμματα «σαρίκι ή τιάρα», μα δεν διανοούνται τον δρόμο της ελευθερίας.

Δίπλα κι απέναντι της Ρώμης, η Ελλάδα των αγροτών και των κτηνοτρόφων, των μαχητών του Εθνικισμού, των εργατών της πένας και του ξίφους. Τι είναι εν τέλει Ιστορία, παρά η ενεργός εξάσκηση της μνήμης που απλώνει την δρασκελιά στο σήμερα και με το χέρι αδράζει το Αύριο;

Share this: